W TROSCE O BEZPIECZEŃSTWO I ZDRWIE DZIECKA W PRZEDSZKOLU
„Wszystkiego, co naprawdę trzeba
wiedzieć,
nauczyłem się w przedszkolu – o
tym, jak żyć,
co robić, jak postępować,
współżyć z ludźmi,
patrzeć, odczuwać, myśleć,
marzyć
i wyobrażać sobie lepszy świat.”
Robert Fulgrum
Zapewnienie bezpieczeństwa i zdrowia dziecka jest
jednym z podstawowych zadań każdego rodzica i opiekuna. Obowiązek ten spoczywa
także na nauczycielach, pod których opiekę oddawane są przecież maluchy. Dzieci
mają bowiem małe doświadczenie życiowe, ubogi zasób wypróbowanych technik
radzenia sobie z różnymi problemami, często są nieświadome zagrożeń swojego
zdrowia, czy życia. Są bardzo ufne,
należy nauczyć je, że nie każda osoba dorosła jest przyjaźnie nastawiona.
Kwestia bezpieczeństwa jest szczególnie ważna w przedszkolu, gdzie od
najwcześniejszych lat należy wyposażyć dziecko w nawyki unikania, zapobiegania
oraz możliwie szybkiego pokonywania różnych niebezpieczeństw.
Z tego względu zagadnienia dotyczące bezpieczeństwa
stały się dla mnie bardzo ważną sprawą.
W naszym przedszkolu prowadzimy szereg działań sprzyjających
kształtowaniu u dzieci nawyków w tym zakresie. Najważniejszym jest, aby dziecko
dowiedziało się jakie grożą mu niebezpieczeństwa, potrafiło je rozpoznawać oraz
ich unikać, a jeśli już zaistnieją radzić sobie z sytuacją trudną. Już od
pierwszych dni pobytu dziecka w przedszkolu, wspólnie z rodzicami oraz strażą
pożarną, ratownikami WOPR, przedstawicielami służby zdrowia, nadleśnictwa,
treserami psów starałam się wpajać moim wychowankom nawyki bezpieczeństwa.
Na pierwszym
spotkaniu zapoznałam rodziców z ,,Procedurą dotyczącą zdrowych i bezpiecznych
warunków przebywania dzieci w naszym przedszkolu’’. Ponadto przygotowywałam i
udostępniłam ulotki na temat bezpieczeństwa i zdrowia dziecka oraz prowadziłam
pedagogizację rodziców nt. ,,Bezpieczeństwo dziecka w domu i w przedszkolu’’.
Ustalałam normy postępowania związane z bezpieczeństwem.
We wrześniu wspólnie z dziećmi
ułożyliśmy „Kodeks grupowy”. Zawarto w nim podstawowe zasady prawidłowego i
bezpiecznego zachowania się w sali, w innych pomieszczeniach przedszkola oraz w
ogrodzie przedszkolnym.
Jednym z
ważniejszych zadań jest nauczenie maluchów podstawowych numerów alarmowych:
997, 998, 99 oraz 112 - ogólnego numeru alarmowego do wszystkich jednostek.
Dzięki planszom wywieszonym w „kąciku bezpieczeństwa” maluchy z łatwością mogły
przyswoić tę ważną wiedzę. Pomocne w tym zakresie okazały się również prace
plastyczne wykonywane przez dzieci: układanki, puzzle, gry planszowe czy gotowe
ilustracje przedstawiające karetki pogotowia, radiowozy policyjne oraz wozy
strażackie.
W celu zapoznania
dzieci ze sposobem radzenia sobie w sytuacjach trudnych, zagrażających zdrowiu
i bezpieczeństwu, wzbudzania czujności w razie zapobiegania ewentualnym
zagrożeniom, wyposażenia dzieci w wiedzę, umiejętności i nawyki bezpiecznego
postępowania w życiu codziennym prowadziłam cykl zajęć z wykorzystaniem
historyjek obrazkowych, teatrzyków, literatury dziecięcej.
Zajęcia i zabawy były realizowane w oparciu o metody aktywizujące
myślenie dzieci np. zabawy edukacyjne, inscenizacje teatralne, stwarzanie
symulowanych sytuacji.
Organizowałam krótkie projekcje filmów traktujących o potrzebie
przestrzegania zasad bezpieczeństwa. Jednocześnie podczas prowadzonych zajęć
wyjaśniałam dzieciom główne zadania służb ratowniczych i wagę wykonywanej przez
nich pracy. Organizowałam wycieczki, konkursy międzygrupowe np. „Zdrowy i
bezpieczny przedszkolak ”,
międzyprzedszkolny konkurs pt. „Wiemy lepiej niż rodzice jak przechodzić przez
ulicę”, podczas którego przedszkolaki mogły wykazać się zdobytą wiedzą w
zakresie bezpieczeństwa nie tylko w ruchu drogowym, ale np. znajomością numerów
alarmowych i kogo mogą wezwać w razie np. pożaru. Wiedzę i umiejętności dzieci
oceniało jury złożone z policjantów, strażaków oraz ratowników medycznych.
Ogromnym
powodzeniem cieszyły się okresowe spotkania z ciekawymi ludźmi. Przedszkolaki
mogły wówczas poznać z bliska pracę ludzi dbających o nasze zdrowie i
bezpieczeństwo. Słuchały opowieści zaproszonych gości, ale także była to okazja
do tego, aby aktywnie uczestniczyć w całym wydarzeniu np. poprzez zadawanie
pytań, opowiadanie własnych historyjek czy odgrywanie scenek. Dzieci brały
udział w ćwiczeniach pozorujących zagrożenie, np. pożarowe. Przedszkolaki miały
również możliwość obejrzenia policyjnego radiowozu, karetki pogotowia oraz wozu
strażackiego. Niebywałą atrakcją dla maluchów była możliwość przymierzenia
stroju strażaka, włożenia kasku na głowę oraz wejście do wozu strażackiego.
W czasie wizyty w naszym przedszkolu, pani
policjantka omówiła zasady zachowywania się podczas kontaktów z obcymi osobami
czy spotkania z agresywnym psem. Dzieci dowiedziały się co robić w przypadku
zgubienia się. Maluchy dowiedziały się także jak bezpiecznie poruszać się po
ulicy, podróżować samochodem, bawić się w przedszkolu i w domu. Poza tym
zwróciła uwagę na konieczność noszenia odblaskowych elementów ubioru. Z kolei
strażacy w trakcie spotkań zaznajomili dzieci z ciekawostkami związanymi z ich
pracą zawodową, przestrzeganiem zakazów, zachowaniem bezpieczeństwa w czasie
pożaru, burzy czy wypadku. Dzieci dowiedziały się w jakich okolicznościach
można wzywać straż pożarną. Utrwalały numer telefonu pod jaki mogą dzwonić i
jakie informację przekazywać wzywając pomoc straży pożarnej.
Istotną sprawą
jest także udzielanie pierwszej pomocy. Dzieci zdobyły wiedzę jak pomóc sobie i
koledze w sytuacji, gdy dojdzie do zranienia czy urazu. Jak wezwać pomoc, o
bezwzględnym zakazie korzystania z lekarstw z domowej apteki, o śmiertelnym
niebezpieczeństwie zażywania wszelkich, zwłaszcza nieznanych medykamentów. W
tym celu zorganizowane zostało spotkanie z pielęgniarką i lekarzem oraz
warsztaty medyczne „Pierwsza pomoc” , podczas których przedszkolaki obserwowały
czynności związane z opatrywaniem i reanimacją chorego. Miały także okazję do
ćwiczeń praktycznych pod kierunkiem ratowników medycznych – wzajemnie układały
się w pozycji bezpiecznej’’, ćwiczyły na fantomach sztuczne oddychanie oraz
masaż serca i wykręcały numer telefonu pogotowia ratunkowego.
Dzieci wzięły
dział w pokazie przygotowanym przez ratowników WOPR. Maluchy dowiedziały się
jak bezpiecznie spędzać wakacje na plaży, w
jaki sposób należy wezwać pomoc i jakich informacji udzielić
dyspozytorowi pogotowia. Wcielały się w rolę ratownika by z wykorzystaniem
odpowiedniego sprzętu „uratować” tonącą osobę. Dzieci dzięki wypowiedziom i
pokazom przedstawicieli służb ratowniczych zrozumiały, iż życie i zdrowie jest
naszym skarbem oraz ,że nie należy być nigdy obojętnym na los drugiego
człowieka.
Często słyszymy o
przypadkach pogryzienia osób przez psy. Dziecko musi mieć świadomość, że nie
każdy pies jest przyjacielem. Rodzice, opiekunowie i nauczyciele często
przestrzegają przed bliskim kontaktem z obcymi zwierzętami. Nie wszyscy jednak
wiedzą, jak należy zachować się w sytuacji zagrożenia. Mając to na uwadze
przeprowadziłam zajęcia poruszające tematykę „Uwaga pies” oraz zorganizowałam
spotkanie z treserem psów. Przedszkolaki obserwowały tresurę psa w ogrodzie przedszkolnym.
Dowiedziały się jakie zachowania mogę wzbudzać w czworonogach agresję i jak ich
unikać. Poznały pozycje obronne: „żółwia” i „drzewka”.
Nie mniej ważną
kwestią w zakresie bezpieczeństwa jest nauka wzajemnego szacunku. Podczas
przeprowadzanych konwersatoriów przedszkolaki dowiadują się, że życzliwość w
grupie w znacznym stopniu przyczynia się do powstania dobrych relacji, a co za
tym idzie także i zwiększenia poziomu bezpieczeństwa. Ponadto zdają sobie
sprawę, że nie wolno doprowadzać do sytuacji zagrażających bezpieczeństwu
innych – nie wolno podstawiać nogi, spychać z urządzeń, sypać piaskiem w twarz,
gryźć, bić czy niszczyć cudze rzeczy.
Zachowania te powinny być jednak przestrzegane nie tylko w odniesieniu
do innych ludzi, ale także i zwierząt. Z drugiej strony dziecko musi wiedzieć,
że nie powinno zbliżać się do nieznanych mu zwierząt, szczególnie tych dzikich
i leśnych. W tym celu zorganizowałam spotkanie z panią leśnik, która zapoznała
dzieci z zasadami bezpiecznego poruszania się po lesie oraz właściwego
obchodzenia się z roślinami i zwierzętami. W trosce o zdrowie i bezpieczeństwo
dzieci organizowałam również tzw. zajęcia gospodarcze. W czasie których maluchy
nie tylko dowiadywały się o szkodliwości nadmiernego spożywania słodyczy i
konieczności zjadania warzyw oraz owoców, ale także samodzielnie przygotowywały
zdrowe posiłki – sałatki, surówki, kanapki, zbożowe ciasteczka itp.
Jednocześnie podczas takich działań maluchy uczyły się bezpiecznego
posługiwania się sztućcami i organizacji
pracy.
Uważam, że
tworzone sytuacje edukacyjne inspirowały dzieci do gromadzenia i porządkowania
doświadczeń. Kształtowały odpowiednie
nawyki i postawy o wiele efektywniej niż moralizowanie i przestrogi. Co więcej
ilość zajęć i ich różnorodna forma sprawiły, że przedszkolaki z większą uwagą
przyswajały nową wiedzę i umiejętności z zakresu ogólnie pojmowanego
bezpieczeństwa. Ich aktywność świadczyła o ich zainteresowaniu tematyką i
poczuciu jej przydatności w ich życiu codziennym. Nabyta przez maluchy wiedza i
umiejętności dotyczące bezpiecznych zachowań powinny istotnie wpłynąć na podejmowane przez nich w
bliższej i dalszej perspektywie czasowej decyzje – dzieci będą bezpiecznie i
ostrożnie poruszać się po drodze, bezpiecznie się bawić, wykazywać ostrożność w
kontaktach z osobami obcymi, bezpiecznie obsługiwać urządzenia domowe, wzywać i
właściwie udzielać pierwszej pomocy, odpowiednio zachowywać się w czasie
pożaru, racjonalnie się odżywiać.
Jak zatem chronić dzieci przed niebezpieczeństwem?
Uświadamiać oraz odpowiednio je
kształcić , tak aby uchronić ich zdrowie
i życie, aby stały się w przyszłości rozsądnymi ludźmi – ta zasada doskonale
sprawdza się w naszej placówce.
mgr Danuta Rodzeń
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz